Εκφυλισμός. Μια έννοια ύπουλη, αργή και ανεπαίσθητη. Συμβαίνει στο παρασκήνιο των γεγονότων δίχως να δίνει ποτέ σήμα της κίνησής της. Γίνεται σημείο αναφοράς όψιμα, όταν πια όλα όσα κάποτε ενστερνιζόμασταν με απόλυτη θέρμη, όσοι αγαπούσαμε ευθυτενώς και δίχως ίχνος αμφισβήτησης, ξαφνικά επισημαίνονται δια της απουσίας τους. Ξαφνικά, έντρομοι, συνειδητοποιούμε ότι εκείνο που δήθεν ισχύει, έχει αναλωθεί από την εντροπία, την πλήρη αταξία, το χάος της ακυβερνησίας των προθέσεων, στη λήθη της ρουτίνας που τείνει σαν χείμαρρος, με όλη τη βαρύτητα του κόσμου να μας συντρίψει. Η συντριβή αυτή, ερήμην μας, επειδή μας υπνώτισαν οι μέρες και οι νύχτες της «εδραιωμένης» κατάστασης, ότι δήθεν ο άνθρωπος που αγαπώ θα είναι πάντα εδώ, μα κι όμως μου είναι πλέον παντελώς αλλότριος ή ότι εκείνο που κάποτε ορκίστηκα να διατελέσω, το βρίσκω τώρα στα απόνερα των νεανικών ψευδαισθήσεων. Και δεν το καταλαβαίνει κανείς το πως και το πότε συμβαίνει. Έρχεται απλά μια αποφράδα μέρα του απολογισμού και βλέπεις έρμαιος, απέναντι στις ανεξόφλητες οφειλές, ότι δεν ζεις παρά μέσα στις εικονικές υποθέσεις, στον μύθο εκείνου που πλέον δεν ισχύει. Ξαφνικά έρχεται κάποιος και σου το ανακοινώνει: ότι το αναπότρεπτο όριο το έχεις ξεπεράσει προ πολλού και πως έχεις απογίνει το αρνητικό μετείκασμα του χειρότερου εαυτού σου...
Αυτός ο προβληματισμός μας αφορά όλους. Διότι λίγο ή πολύ μας συμβαίνει όλους. Κοπιάζουμε από τη στενότητα της επανάληψης, καθώς τα χρόνια συσσωρεύουν ολοένα και λιγότερα σημεία του καινοφανούς, όλα όσα απομένουν είναι το αποστεωμένο σκιάχτρο μιας σκέτης ανεξέταστης επανάληψης. Δίχως να έχει απομείνει ψυχή σε αυτό που κάνεις. Διότι βαρέθηκες, διότι το νόημα έπαψε να υπάρχει, διότι ποιος ο λόγος να υπάρχεις...;
Ο εκφυλισμός, θα πει κανείς, είναι αναπόδραστος. Άλλωστε είναι μια βιολογική πραγματικότητα. Το σώμα εκφυλίζεται. Ο εγκέφαλος γίνεται ολοένα και πιο αργός και θαρρείς καταποντίζεται στα πολύπλοκα δεδομένα που άλλοτε διαχειριζόταν με ευχέρεια. Οι ορμές φθίνουν. Πώς μπορεί λοιπόν να αντιτείνει κανείς κάτι απέναντι σε αυτή την φυσιολογική τροπή των πραγμάτων;
Δεν είναι ανεδαφικός ρομαντισμός το να θέλεις να διασωθείς από τον εκφυλισμό. Εδώ που τα λέμε είναι το στοίχημα της ζωής. Το βλέπουμε στη γενεαλογία των γεγονότων που δομούν το Σύμπαν – ναι, οι τροπές τείνουν στην εντροπία, όμως ταυτόχρονα κάτι αντιβαίνει, κάτι δομείται σε αντέγκληση, πάνω στον αφρό του κύματος που ξεσπάει προς την αταξία και το χάος, διατελείται μια παράδοξη κυματοδρομία. Οι βιολογικές δομές, η νοημοσύνη, η τεχνολογία και οι φουτουριστικές δυνατότητες, οι υπερβατικές ενοράσεις για το μέλλον – όλα αυτά γίνονται παραταύτα. Συμβαίνουν ως μια εναντιοδρομία στον θάνατο, την εντροπία και την επικείμενη τελευτή του Σύμπαντος. Κι έτσι, πριν πεθάνει αυτό μέσα στο απόλυτο χάος του εκφυλισμού, το γίγνεσθαι θα έχει ήδη διασωθεί δια της μεταρσίωσής του σε μια ανώτερη σφαίρα εξελίξεων.
Αυτή είναι η απάντηση που πρέπει να δώσουμε στην τροπή του αναπόδραστου εκφυλισμού. Να ανανεώνουμε συχνά την αρχική πρόθεση, καθώς την εξαγνίζουμε από πρώιμες αφέλειες. Να εκτιμούμε με ευγνωμοσύνη τα πρόσωπα της ζωής μας, ακόμη κι αν αυτά έχουν απονεκρωθεί από την συντριβή της δίχως νόημα επανάληψης. Να προσπαθούμε να τα επαναφέρουμε στη ζωή με το μήνυμα της αφυπνισμένης Στιγμής – της Αγάπης. Εγειρόμενοι από την προσήλωση στην περιδίνηση εκείνου που διηνεκώς εκ των έσω συμβαίνει, να μπορούμε να γινόμαστε φάρος συνειδήσεων και όλες οι φωταύγειες αυτής της αφύπνισης να καλπάζουν σαν τον μονόκερω που αρνείται να αποδεχτεί την βαρύτητα της ύφεσης. Διότι η τροπή του θανάτου δεν είναι παρά το κέλευσμα για περισσότερη ζωή, την κάθε στιγμή, ξανά και ξανά, να ανανεώνουμε την πρόθεση, στην κάθε αναπνοή, ξανά και ξανά, να ανακοινώνουμε την πλήρη παρουσία για την εκ των βάθρων θεμελίωση του άπαντος...
Έτσι είναι που ο εκφυλισμός δεν υπάρχει πια. Ποτέ δε θα έρθει κανείς να μας χτυπήσει την πόρτα για να μας ενημερώσει για τα μνημόσυνα εκείνου που δεν είσαι πια και που δεν το έχεις καταλάβει ότι έπαψες. Ποτέ δε θα ζήσουμε σπαραχτικούς χωρισμούς μεταξύ αμετανόητων ανθρώπων που σπαταλήσαν το σφρίγος της νέας ημέρας μέσα στα αποκαίδια και τα αποτσίγαρα του καημού για τις χίμαιρες.
Μπορούμε να φτάσουμε στο αναπόδραστο τέλος της ζωής με την ελαφρότητα της νιότης, στο ροδαυγές της νέας πνοής – ποτέ να μην ξινίσει το πολυκαιρισμένο κρασί της ωριμότητας του να υπάρχεις και να ζεις για την πρόποση της είδησης: Συνείδηση!
